Cách Lấy Lại Toàn Bộ Tiền Nenkin Khi Về Nước (Trung Bình 30-50 Man)

"Tiền Nenkin đóng ở Nhật coi như mất..." Bạn có đang nghĩ như vậy không?

Thực tế, người nước ngoài làm việc tại Nhật khi về nước có thể lấy lại phần lớn số tiền bảo hiểm hưu trí đã đóng dưới dạng "Trợ cấp trọn gói khi thôi việc (Dattai Ichijikin)". Tuy nhiên, có một cái bẫy mà nhiều người mắc phải. Đó là: "Nếu không làm gì thêm, bạn chỉ nhận được 80% số tiền."

Khoảng 20% còn lại bị khấu trừ dưới dạng "Thuế thu nhập", nhưng nếu làm đúng thủ tục (Kê khai thuế), bạn hoàn toàn có thể lấy lại số tiền này.

Với một nhân viên văn phòng trung bình (làm việc 5 năm, lương tháng 30 man), tổng số tiền có thể nhận lại lên tới khoảng 165 man yên. Đây là số vốn lớn để bạn bắt đầu cuộc sống mới sau khi về nước.

Bài viết này sẽ giải thích chi tiết thời điểm nộp đơn, giấy tờ cần thiết và "Cách lấy lại 20% tiền thuế" mà nhiều người thường bỏ cuộc.

1. Lấy lại được bao nhiêu? Công thức và Ví dụ

Trước tiên, hãy hình dung cụ thể số tiền bạn có thể nhận được. Số tiền phụ thuộc vào việc bạn đóng "Bảo hiểm hưu trí phúc lợi - Kosei Nenkin (Nhân viên chính thức)" hay "Bảo hiểm hưu trí quốc dân - Kokumin Nenkin (Kinh doanh tự do/Du học sinh)" và "Thời gian tham gia (tối đa 60 tháng)".

Trường hợp Kosei Nenkin (Nhân viên công ty)

Nhân viên công ty sẽ được hoàn lại phần Kosei Nenkin đã bị trừ vào lương hàng tháng. Công thức hơi phức tạp, nhưng nôm na là "Lương tháng bình quân × Hệ số chi trả".

Hãy thử mô phỏng trường hợp lương tháng 30 man yên và làm việc 5 năm (60 tháng).

• Tổng số tiền được cấp (Trước thuế): 1,650,000 yên
  • Đây là tổng số tiền bạn có quyền nhận.
• 【Lần 1】 Số tiền nhận được sau khi về nước (Khoảng 80%): 1,313,070 yên
  • Đây là số tiền bạn nhận được đầu tiên. 20.42% (336,930 yên) đã bị khấu trừ tự động dưới dạng thuế thu nhập.
• 【Lần 2】 Số tiền nhận lại sau khi Kê khai thuế (Khoảng 20%): 336,930 yên
  • Nhiều người bỏ qua bước này và lãng phí 33 man yên. Nếu làm thủ tục riêng, số tiền này cũng là của bạn.
• Tổng cộng thực nhận: 1,650,000 yên

Trường hợp Kokumin Nenkin (Kinh doanh tự do/Du học sinh)

Với Kokumin Nenkin, số tiền là "Cố định" tùy theo thời gian đóng. Theo tiêu chuẩn năm Reiwa 6 (từ tháng 4/2024):

• Đóng 36 tháng (3 năm): 298,620 yên
• Đóng 60 tháng (5 năm): 497,700 yên

2. Điều kiện bắt buộc và "Thời hiệu"

Để nhận Trợ cấp thôi việc trọn gói (Lấy Nenkin), bạn phải thỏa mãn cả 4 điều kiện sau:

1. Không mang quốc tịch Nhật Bản
2. Không còn địa chỉ tại Nhật Bản (Đã nộp giấy chuyển đi [translate
   ] tại quận/thành phố)
3. Đã đóng Nenkin từ 6 tháng trở lên
4. Chưa đủ điều kiện nhận lương hưu (Ví dụ: chưa đóng đủ 10 năm)

Chú ý: Thời hiệu là "2 năm"

Đây là điểm quan trọng nhất. Nếu bạn không làm thủ tục trong vòng 2 năm kể từ ngày rời Nhật (cắt địa chỉ), quyền lợi sẽ bị hủy bỏ.

Rất nhiều người nghĩ "về nước ổn định rồi làm", để rồi quên bẵng đi và nhận ra đã quá 2 năm... Đừng để mình rơi vào trường hợp đó.

Nhược điểm: Thời gian đóng Nenkin sẽ về 0

Khi bạn nhận tiền Nenkin một cục, thời gian bạn đã đóng Nenkin trước đó sẽ bị reset về 0. Nếu bạn dự định quay lại Nhật trong tương lai để lấy Vĩnh trú, việc lịch sử đóng Nenkin bị xóa sạch có thể ảnh hưởng đến việc xét duyệt.

3. 【Lần 1】 Thủ tục lấy lại 80% (Dattai Ichijikin)

Đây là thủ tục để lấy lại khoản tiền lớn đầu tiên. Quy trình khá đơn giản và bạn có thể tự làm một mình.

Khi nào làm?

Tuy có thể gửi thư từ Nhật trước khi về, nhưng hồ sơ chỉ được xét duyệt sau khi bạn đã nộp "Giấy chuyển đi" ([translate

]) và xóa tên khỏi sổ cư trú. Do đó, cách chắc chắn nhất là gửi thư từ nước ngoài ngay sau khi về nước.

Giấy tờ cần thiết

Gửi 4 loại giấy tờ sau đến "Tổ chức Lương hưu Nhật Bản (Japan Pension Service)":

1. Đơn xin trợ cấp thôi việc trọn gói ([translate
   ] - Tải trên web của Nenkin)
2. Bản sao Hộ chiếu
   • Trang có ảnh khuôn mặt
   • Trang có "Dấu xuất cảnh" (Quan trọng!)
3. Giấy tờ xác nhận tài khoản ngân hàng
   • Giấy tờ có thể hiện "Tên ngân hàng", "Tên chi nhánh", "Số tài khoản", "Tên chủ tài khoản".
   • Có thể dùng giấy xác nhận tài khoản của Wise (TransferWise).
4. Sổ Nenkin (Bản gốc)
   • Gửi cuốn sổ màu xanh hoặc cam (bản chính), không phải bản photo. Sổ sẽ không được trả lại.

:::ReviewBox{author="Kinh nghiệm từ cộng đồng" rating="4.5" title="Những lỗi sai thường gặp khi lấy Nenkin" text=""Tên tài khoản ngân hàng (tên đệm) nếu sai dù chỉ một chữ so với hộ chiếu cũng sẽ bị lỗi chuyển khoản. Dùng Wise sẽ dễ khớp tên hơn." (Cộng đồng Việt Nhật)\n\n"Đi qua cổng tự động ở sân bay quên đóng dấu xuất cảnh! Trường hợp đó bạn phải giữ lại vé máy bay (Boarding pass) để làm bằng chứng thay thế, tuyệt đối đừng vứt đi!""} :::

Mất bao lâu?

Từ lúc gửi hồ sơ đến khi tiền về tài khoản mất trung bình 4 đến 6 tháng. Hãy kiên nhẫn chờ đợi.

4. 【Lần 2】 Thủ tục lấy lại 20% (Hoàn thuế)

Đây là phần quan trọng. Khi tiền Lần 1 được chuyển vào, bạn sẽ nhận được một tờ giấy thông báo gọi là "Thông báo quyết định chi trả" ([translate

]).

Tuyệt đối không được vứt tờ giấy này!

Nó chính là tấm vé để bạn lấy lại 20.42% số tiền bị trừ (Ví dụ: 33 man yên).

Tại sao bị trừ 20%?

Tiền Nenkin một cục được xem là "Thu nhập thôi việc", và vì trả cho người không cư trú tại Nhật nên bị khấu trừ thuế thu nhập 20.42% tại nguồn. Tuy nhiên, bằng cách làm thủ tục Kê khai thuế ([translate

]), bạn có thể nhận lại số tiền thuế đã đóng thừa này.

Cách duy nhất để lấy lại: Người quản lý thuế ([translate

])

Vì bạn không còn ở Nhật nên không thể tự đến Sở thuế làm thủ tục. Bạn cần chỉ định một "Người quản lý thuế" để làm thay.

Nhờ ai?

1. Bạn bè, đồng nghiệp tin cậy ở Nhật
   • Ưu điểm: Miễn phí.
   • Nhược điểm: Phiền người quen phải đi lại Sở thuế. Tiền hoàn thuế sẽ chuyển vào tài khoản người đó, dễ nảy sinh rắc rối khi chuyển tiền lại cho bạn.
2. Dịch vụ đại lý (Luật sư/Thuế vụ)
   • Ưu điểm: Chắc chắn, đỡ phiền.
   • Nhược điểm: Mất phí (Thường là 10%-20% số tiền hoàn lại, hoặc phí cố định vài man yên).

Quy trình cụ thể

1. (Trước khi về) Nộp "Đơn chỉ định người quản lý thuế" tại Sở thuế (nếu nhờ bạn bè).
2. (Sau khi về) Gửi bản gốc "Thông báo quyết định chi trả" (nhận từ Nenkin) cho Người quản lý thuế tại Nhật.
3. (Kê khai) Người quản lý thuế đến Sở thuế quản lý khu vực bạn từng sống để làm thủ tục hoàn thuế.
4. (Hoàn tiền) Khoảng 1-2 tháng sau, tiền thuế sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng Nhật Bản của Người quản lý thuế.
5. (Chuyển tiền) Người quản lý thuế chuyển lại tiền vào tài khoản nước ngoài cho bạn.

5. 3 việc cần chuẩn bị trước khi về nước

Để lấy lại toàn bộ tiền một cách suôn sẻ, hãy làm những việc này trước khi rời Nhật.

1. Quyết định Người quản lý thuế:
   • Về nước rồi mới đi tìm bạn bè nhờ vả và gửi giấy tờ qua lại rất phiền phức. Hãy nhờ trước khi về, tốt nhất là cùng nhau ra Sở thuế nộp giấy chỉ định trước.
2. Giữ Sổ Nenkin (Mã số Nenkin):
   • Bạn có đang để công ty giữ sổ không? Cần phải lấy lại bản gốc. Nếu mất, hãy đến Văn phòng Nenkin xin cấp lại ngay.
3. Mở tài khoản nhận tiền (Wise):
   • Tài khoản ngân hàng Nhật thường phải đóng khi bạn về nước. Nếu nhận bằng tài khoản ngân hàng Việt Nam, phí chuyển đổi ngoại tệ và phí nhận tiền rất cao. Dùng Wise sẽ giúp bạn nhận được nhiều tiền mặt nhất.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Q: Nếu tôi dự định quay lại Nhật thì sao? A: Nếu bạn có khả năng quay lại làm việc trong vòng 1-2 năm, có thể không nên lấy Nenkin. Vì khi lấy, thời gian tham gia bảo hiểm sẽ bị reset về 0, ảnh hưởng đến điều kiện xin Vĩnh trú hoặc điều kiện nhận lương hưu già (nguyên tắc cần đóng 10 năm) sau này.

Q: Công ty có làm thủ tục thay tôi không? A: Không. Lấy Nenkin là thủ tục cá nhân hoàn toàn. Công ty chỉ làm thủ tục báo cắt bảo hiểm xã hội, còn việc đòi tiền lại là bạn phải tự làm.

Q: Tôi nhận tiền vào tài khoản ngân hàng Nhật được không? A: Được, nhưng không khuyến khích. Vì khi về nước bạn thường phải đóng tài khoản, và dù có giữ được thì việc chuyển tiền ra nước ngoài sau đó rất tốn kém và phiền phức. Chỉ định tài khoản nước ngoài (hoặc Wise) ngay từ đầu sẽ suôn sẻ hơn.

Kết luận

Hoàn thuế Nenkin không phải là tiền thưởng. Đó là mồ hôi công sức bạn đã làm việc và tích lũy tại Nhật Bản.

Thủ tục có thể hơi phức tạp và tốn thời gian, nhưng việc từ bỏ quyền nhận lại 30 man ~ 50 man, thậm chí hơn 100 man yên là quá lãng phí.

Hãy bắt đầu từ việc tìm người làm "Người quản lý thuế" và tạo tài khoản Wise trước khi về nước. Hãy để số tiền này là món quà chia tay ý nghĩa cho quãng thời gian nỗ lực của bạn tại Nhật.