[Vấn đề năm 2026] Nợ Nenkin sẽ không được gia hạn Visa? Chính sách "Siết chặt lưu trú" của chính quyền tân Thủ tướng Takaichi và các biện pháp thuế người nước ngoài cần làm ngay

"Gia hạn visa á? Cứ nhờ công ty nộp giấy tờ là xong chứ gì?"

Nếu bạn đang nghĩ như vậy, năm 2026 có thể là năm cuối cùng trong cuộc sống tại Nhật của bạn.

Tháng 12 năm 2025, phương châm "Siết chặt tiếp nhận người nước ngoài" được đưa ra dưới chính quyền tân Thủ tướng Takaichi đã gây chấn động cộng đồng người nước ngoài tại Nhật. Lý do là vì vấn đề nợ Nenkin (Lương hưu) và Thuế, vốn trước đây chỉ bị soi xét kỹ khi xin "Vĩnh trú" (Eijuu), nay có khả năng cực cao sẽ được áp dụng cho cả việc gia hạn visa thông thường (Kỹ sư/Tri thức/Nghiệp vụ quốc tế, Tokutei Ginou, v.v.).

Câu trả lời "Tôi không biết" sẽ không còn được chấp nhận. Bài viết này sẽ giải thích "Chiến lược sinh tồn về Thuế và Sự nghiệp" mà bạn cần thực hiện ngay lập tức để bảo vệ tư cách lưu trú của mình trước "Vấn đề năm 2026".

Tại sao lại là "Vấn đề năm 2026"?

Cho đến nay, chính sách nhập cư của Nhật Bản tương đối "khoan dung" để bù đắp tình trạng thiếu hụt lao động. Tuy nhiên, xu hướng hiện tại đang chuyển dịch rõ ràng sang "Tuân thủ pháp luật nghiêm ngặt (Compliance)".

Biểu đồ dưới đây cho thấy dự báo tỷ lệ trượt gia hạn visa đi kèm với việc siết chặt tuân thủ thuế.

1. Tăng cường liên kết dữ liệu giữa Nyukan và Cơ quan Thuế

Trước đây, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (Nyukan) mất nhiều thời gian để nắm bắt tình hình thuế chi tiết của từng cá nhân. Tuy nhiên, với việc tích hợp hệ thống My Number, cơ chế chia sẻ tức thì thông tin "ai đang nợ bao nhiêu thuế và từ bao giờ" giữa Cơ quan Thuế Quốc gia và Nyukan đang dần hoàn thiện.

2. Thay đổi định nghĩa về "Hạnh kiểm tốt" (Soko Zenryo)

Cụm từ "Hạnh kiểm tốt" là một điều kiện để gia hạn visa. Trước đây, điều này chủ yếu có nghĩa là "không phạm tội", nhưng từ nay về sau, "đóng Bảo hiểm xã hội (Nenkin/Bảo hiểm y tế) và Thuế thị dân đúng hạn" sẽ trở thành điều kiện bắt buộc.

Những người sau đây có nguy cơ cao:

• Phớt lờ các giấy báo đóng Nenkin (phong bì màu hồng/xanh) và để nợ kéo dài.
• Có thu nhập từ việc làm thêm (fukugyo/baito) nhưng không làm Kê khai thuế (Kakutei Shinkoku).
• Công ty không đóng Bảo hiểm xã hội (Shakai Hoken) cho, và bản thân cũng nợ Bảo hiểm y tế quốc dân (Kokumin Kenko Hoken).

---

Rủi ro Cấp độ 1: "Không khai báo" thu nhập phụ/Freelance

Đây là trường hợp đặc biệt phổ biến trong giới kỹ sư, thiết kế và marketing người nước ngoài. "Tôi chỉ kiếm được một chút từ UberEats", "Tôi nhận thù lao từ khách hàng nước ngoài qua Upwork".

Tất cả những khoản này đều là Thu nhập chịu thuế.

Theo luật pháp Nhật Bản, nếu thu nhập ngoài lương chính (làm thêm, v.v.) vượt quá 200,000 yên/năm, bạn bắt buộc phải làm Kê khai thuế (Kakutei Shinkoku). Việc bỏ qua điều này bị coi là "trốn thuế" và có nguy cơ khiến lần gia hạn visa tiếp theo của bạn bị từ chối.

Giải pháp: Chuẩn bị "Kê khai thuế" ngay lập tức

Đừng bỏ cuộc vì nghĩ rằng "Thuê kế toán thuế (Zeirishi) tốn hơn 10 man, mà giấy tờ tiếng Nhật thì khó quá...". Hiện nay, đã có các ứng dụng giúp bạn tạo tờ khai thuế chỉ bằng cách trả lời câu hỏi trên điện thoại thông minh.

So với rủi ro mất visa, chi phí khoảng 1,000 yên/tháng là một khoản đầu tư quá rẻ.

※ Để biết các bước cụ thể về kê khai thuế và các khoản khấu trừ, vui lòng tham khảo Hướng dẫn Kê khai thuế đầy đủ cho người nước ngoài.

---

Rủi ro Cấp độ 2: Không được đóng Shakai Hoken do làm ở "Công ty đen"

"Công ty mình nhỏ nên không có Bảo hiểm xã hội (Shakai Hoken) đâu. Em tự đóng Bảo hiểm quốc dân nhé."

Nếu công ty nói với bạn điều này, bạn đang ở trong tình trạng nguy hiểm. Nếu bạn là nhân viên chính thức (hoặc hợp đồng gần như toàn thời gian), công ty có nghĩa vụ pháp lý phải đóng Shakai Hoken cho bạn. Việc tiếp tục ở lại một công ty từ chối nghĩa vụ này có thể khiến Nyukan xem bạn là người tiếp tay cho "tình trạng vi phạm pháp luật".

Hơn nữa, nếu bạn tự đóng Nenkin và Bảo hiểm y tế quốc dân, gánh nặng hàng tháng sẽ rất cao và rủi ro quên đóng cũng tăng lên đáng kể.

Giải pháp: Chuyển việc sang công ty tuân thủ pháp luật (Thoát thân)

Bạn không cần phải trung thành với một công ty không bảo vệ visa cho bạn. Trước khi quy trình thẩm định nghiêm ngặt bắt đầu vào năm 2026, chuyển sang một "Công ty trắng" có chế độ Shakai Hoken đầy đủ là biện pháp phòng thủ visa mạnh nhất.

Để biết lời khuyên về cách tiến hành tìm việc an toàn, vui lòng tham khảo Hướng dẫn chuyển việc thành công tại Nhật Bản.

---

Danh sách hành động để sống sót qua năm 2026

Mặc dù chính sách của chính quyền Takaichi rất nghiêm ngặt, nhưng những người nước ngoài tuân thủ luật pháp không có gì phải sợ. Hãy thực hiện danh sách kiểm tra sau ngay lập tức.

1. Kiểm tra "Nenkin Net" Kiểm tra xem có khoảng thời gian nào chưa đóng trong quá khứ không, nếu có, hãy thảo luận để đóng bù (Tsuino).
2. Thanh toán hết Thuế thị dân (Juminzei) Thuế thị dân là loại thuế dễ bị nợ nhất. Hãy đến tòa thị chính (Shiyakusho) và xác nhận xem còn khoản nợ nào không.
3. Tách riêng tài khoản ngân hàng cho việc làm thêm Để việc kê khai thuế suôn sẻ, hãy chuẩn bị một tài khoản ngân hàng dành riêng cho kinh doanh. (Tham khảo: Hướng dẫn mở tài khoản ngân hàng cho người nước ngoài)

"Tôi muốn tiếp tục sống ở Nhật." Nếu bạn có ý chí đó, hãy hành động ngay bây giờ. Dù là chuẩn bị kê khai thuế hay cân nhắc chuyển việc, hành động càng sớm, bạn càng có nhiều lựa chọn.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Q1. Có thật là từ năm 2026, nếu nợ Nenkin sẽ không thể gia hạn visa không?

A. Vâng, khả năng cao là như vậy. Do thay đổi chính sách vào năm 2025, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh đang kiểm tra nghiêm ngặt tình trạng nộp thuế và bảo hiểm xã hội trong quá trình xét duyệt gia hạn tư cách lưu trú. Xu hướng cho thấy việc nợ đọng sẽ bị đánh giá tiêu cực không chỉ đối với Vĩnh trú mà còn đối với cả việc gia hạn visa lao động thông thường.

Q2. Thu nhập phụ ít thì có cần Kê khai thuế không?

A. Nếu thu nhập phụ dưới 200,000 yên/năm, bạn không cần làm Kê khai thuế Thu nhập (với Sở thuế), nhưng vẫn phải kê khai Thuế thị dân (với Tòa thị chính). Để bảo vệ uy tín khi gia hạn visa, chúng tôi khuyên bạn nên kê khai minh bạch ngay cả những khoản tiền nhỏ.